21.05.2012
Bu chòir mathas luchd-siubhail a bhith aig teis-meadhain lìbhrigeadh ath-cheadachd margaideachaidh rèile na h-Alba, 's e sin prìomh theachdaireachd aithisg a thèid fhoillseachadh an-diugh (Diluain 21 Cèitean) le Comataidh Bun-Structair is Cur-an-Seilbh Calpa.
Tha a' Chomataidh air a' cho-dhùnadh seo a ruigheachd mar fhreagairt air co-chomhairleachadh Chòmhdhail na h-Alba a thaobh na tha an dàn do shiostam-rèile na h-Alba.
Thuirt Neach-gairm na Comataidh, Maureen Watt BPA:
'' 'S e an neach-siubhail a bu chòir a bhith mar bhun-stèidh gach rud a bhuineas ris na tha an dàn do shiostam-rèile na h-Alba - an neach as lugha ùidh a thaobh ciamar a ruitheas an t-siostam cho fad 's a gheibhear luach an airgid, amannan cinnteach, seirbheisean bitheanta agus, nas cudromaiche buileach, suidheachan.
''Am measg gach fianais a fhuair sinn, chuala sinn mu dheidhinn beachdan is deagh chleachdaidhean a dh'fhaodadh a bhith air an cur gu feum le Còmhdhail na h-Alba gus dèanamh cinnteach gun tèid èifeachd sàbhalaidh a mholar ann an Aithisg Mhic an Ultaigh a choileanadh. Chuir sinn ar molaidhean an cèill agus ceadachd rèile ùr a' dol air adhart agus tha e nar beachd sgrùdadh a dhèanamh air adhartas às an tig seirbheis nas èifeachdaiche a thaobh cosgais is luchd-siubhail."
Dèiligidh an aithisg ri raon farsainge na fianaise a chuala a' Chomataidh agus nì i molaidhean sònraichte a thaobh na leanas:
· ulladhadh airson adhartais a choileanas targaidean èifeachdais mar a mholar ann an ath-sgrùdadh Mhic an Ultaigh agus dèanamh cinnteach gun lìbhrig seirbheis-rèile na h-Alba luach an airgid;
· moladh gum bithear a' toirt seachad ceadachd fad ùine nas fhaide, can fad deich bliadhna, le cothrom sin a mheudachadh fad trì bliadhna eile, a chuidicheas a thaobh seasmhachd agus planadh fad-theirmeach cho math ri feumalachdan a thaobh acmhainn-rèile is goireasan;
· ag ùrachadh dòighean measaidh coileanadh is feabhais a chor is gum bi iad nas iomchaidhe a rèir suidheachadh an luchd-siubhail, gu h-àraid a thaobh amannan cearta thrèanaichean, mathas stèiseanan agus thrèanaichean, fiosrachadh is soighnichean ceart, agus na tha ri fhaotainn de ghoireasan-ticeid. ’S e beachd na Comataidh gum bu chòir trèana a bhith air a mheas "fadalach" ma bhios e tuilleadh is aon mhionaid air dheireadh (seachas mar a mheasar an ceartuair e, le greisean 5 neo 10 mionaid), rud a bheir comharradh nas soilleire air mar a bhios buaidh aig seo air luchd-siubhail;
· a' cur air adhart dòigh nas aonaichte a thaobh còmhdhail phoblach, agus aghaidh a chur air ceistean leithid cus dhaoine air trèanaichean;
· structairean thiogaidean is phrìsean a dhèanamh nas sìmplidhe buileach, is dòcha tro shiostam aonaichte a cheadaicheas siubhail air a h-uile modh de chòmhdhail phoblach; 's e co-dhùnadh na Comataidh gun gabhadh siostam phrìsean thiogaidean a bhith air a dhèanamh nas sìmplidhe tro shiostam aonaichte, far an rachadh aon tiogaid a cheannachd airson a h-uile còmhdhail, coltach ris a' chairt Oyster a thathar a' cleachdadh ann an Lunnainn;
· ùrachadh nas luaithe air goireasan stèiseanan gus dèanamh cinnteach gum bi iad so-ruigsinn don luchd-siubhail uile; agus
· ath-sgrùdadh air feumalachdan na h-Alba a thaobh acmhainn-rèile air bunait fad-theirmeach agus le ùrachadh is leasachaidhean cunbhalach san amharc, gu sònraichte air na tursan is fhaide.
Cùl-sgeul
Thig crìoch air ceadachd margaideachaidh rèile na h-Alba agus buidseat Lìonra na Rèile mu mheadhan na bliadhna 2014. 'S e a' cheadachd seo fear de na cunnraidhean is motha a leigear a-mach le Ministearan na h-Alba, le luach cha mhòr £1.5 billean thar treise ath-sgrùdadh caiteachas an latha a th' ann an-dràsta, agus tha e fo stiùir Chòmhdhail na h-Alba. Chaidh an cunnradh seachd bliadhna a thoirt do Chiad Ghrupa earranta poblach, ag obrachadh fon ainm CiadRèile Alba Earranta, ann an Lùnastail 2004. Chaidh seo a mheudachadh, le aonta, gu trì bliadhna eile ann an Giblean 2008.
Leis a' cheadachd ùr san amharc, sheòl Còmhdhail na h-Alba co-chomhairleachadh ann an Samhain 2011, leis an amas gun rachadh beachdan a chruinneachadh o phrìomh chom-pàirtichean a tha an-sàs a thaobh na tha an dàn do ghnìomhachas rèile na h-Alba. A bharrachd air a' cheadachd-sa, thog a' Chomataidh rud beag de dh'fhianais mun ath ìre a thaobh Sònrachadh Toraidh aig Àrd-Ìre (STAI). Bidh an STAI a' cur an cèill na toraidhean ro-innleachdach a dh'fheumas luchd-obrachaidh na rèile a lìbhrigeadh mus fhaigh iad subsadaidh poblach o Riaghaltas na h-Alba.
'S e seo a' chiad turas a chaidh ceadachd na rèile agus an STAI a chur fo sgrùdadh aig comataidh ann am Pàrlamaid na h-Alba.