Comataidh an Ionmhais air comharrachadh gun fheum Coimisean Fiosgail Albannach a bhith neo-eisimeileach

07.02.2014

Tha Comataidh an Ionmhais ag iarraidh cuideam a chur air a bhith a’ dèanamh cinnteach gum bi Coimisean Fiosgail na h-Alba, a tha Riaghaltas na h-Alba a’ moladh, neo-eisimeileach, follaiseach agus neo-phàirteasanach, ann an aithisg a chaidh fhoillseachadh an-diugh.

Tha an aithisg air molaidhean mun Choimisean – buidheann ro-aithris neo-eisimeileach – air caochladh mholaidhean a dhèanamh mu àite is raon-ùghdarrais na buidhne agus mun chàirdeas a bhios aice ri Riaghaltas na h-Alba agus Pàrlamaid na h-Alba.  

Tha aithisg na Comataidh a’ dèanamh soilleir gu b’ e dè an raon-ùghdarrais mu ro-aithris a thèid a shocrachadh air a’ cheann thall gu bheil e deatamach fhèin gun tèid neo-eisimeileachd a’ Choimisein a stèidheachadh gu daingeann.

Thuirt Neach-gairm Chomataidh an Ionmhais Coinneach Gibson BPA:

“Tha sinn air fàilte mhòr a chur air molaidhean Riaghaltas na h-Alba gun tèid Coimisean neo-eisimeileach a stèidheachadh. An dèidh dhuinn fianais a chluinntinn bho chaochladh eòlaichean à Alba agus thall thairis tha sinn den bheachd gu bheil e deatamach fhèin gum bi an Coimisean neo-eisimeileach, follaiseach agus neo-phàirteasanach. Tha sinn a’ cur fàilte uime sin air a’ ghealladh bho Rùnaire a’ Chaibineit chan e a-mhàin gum bi a’ bhuidheann ùr follaiseach ach gum bi e follaiseach gu bheil i follaiseach. 

“Ged a tha sinn mothachail gun fheum sgèile agus àite a’ Choimisein a bhith a rèir nan ullachaidhean bun-reachdail a tha ann an-dràsta, is fhiach toirt fa-near nach eil buidhnean sam bith eile ann an Alba an-dràsta a bheir ro-aithrisean fiosgail agus macro-eaconamach seachad. Seo àite a dh’fhaodadh Riaghaltas na h-Alba iarraidh air a’ Choimisean coileanadh, tha e follaiseach.”

Rinn aithisg na Comataidh na molaidhean a leanas cuideachd:

• Gum bu chòir gum biodh gach ball den Choimisean air a chur an dreuchd le Ministearan fo ullachaidhean Achd nan Suidheachaidhean Poblach agus Buidhnean Poblach etc. (Alba) 2003, leis na suidheachaidhean sin fo aonta na Pàrlamaid air moladh Chomataidh an Ionmhais. 
• Gum bu chòir aithriseachd a thoirt dà thuras sa bhliadhna le beachdan a’ Choimisein air na feartan eaconamach a tha mar bhunait ri ro-aithris mu theachd-a-steach bho chìs.
• Gum bu chòir gum biodh gach aithris a nì an Coimisean air a cur fa chomhair Pàrlamaid na h-Alba.  
• Gum bu chòir gum biodh còir air cothrom (aig àm reusanta sam bith) aig a’ Choimisean air an fhiosrachadh agus a’ chomas-sgrùdaidh uile a tha aig Riaghaltas na h-Alba agus Teachd-a-steach na h-Alba a dh’fhaodadh a bhith a dhìth air gu reusanta gus an dleastanas aige a choileanadh.  

Cùl-fhiosrachadh  

Tha am moladh gus buidheann fhiosgail neo-eisimeileach ann an Alba a stèidheachadh ag èirigh a’ cur a-null nan cumhachdan fiosgail fo Achd na h-Alba 2012: a’ chìs air cùisean fearainn is thogalaichean, cìs lìonadh-talmhainn agus an ìre de chìs teachd-a-steach ann an Alba.  

Nuair a thug e fianais do Chomataidh an Ionmhais air 1 Cèitean 2013, chuir Rùnaire a’ Chaibineit airson Ionmhais, Fastaidh agus Fàs Sheasmhaich an cèill an dèidh do dh’Alba uallaichean gus teachd-a-steach a thogail: “Is e mo bheachd fhèin gum bi feum aig Alba air buidheann ro-aithris neo-eisimeileach a beir measadh neo-eisimeileach don Riaghaltas agus don Phàrlamaid air na gabhadh cruthachadh mar thoradh air na cìsean sin.”  

Thuirt Rùnaire a’ Chaibineit gun robh e na amas gun rachadh an Coimisean a stèidheachadh mus rachadh na cìsean air an tiomnachadh gu h-ùr a thoirt gu buil sa Ghiblean 2015.