Beachdan a dhìth air comataidh aig a’ Phàrlamaid mu ùthachd le cobhair

14.03.2014

Chaidh gairm airson fianais mun reachdas air ùthachd (suicide) le cobhair fhoillseachadh an-diugh le Comataidh Slàinte is Spòrs aig Pàrlamaid na h-Alba agus sgrùdadh leis a’ Phàrlamaid a’ tòiseachadh air Bile Ùthachd le Cobhair (Alba).

Bheireadh an reachdas a thathar a’ moladh modh do dhaoine àraidh air a bheil tinneas gu bàs no tinneas na ghiorrachadh-beatha a’ cur gus cobhair iarraidh cur às dhaibh fhèin aig àm a thaghas iad fhèin. Bheireadh e dìon an aghaidh buailteachd eucorach is chatharra don fheadhainn a bheireadh a leithid de chobhair seachad. 

Thuirt Neach-gairm na Comataidh, Donnchadh MacNèill BPA:

“Seo ceist a tha air dealachadh a chruthachadh ann am beachdan a’ phobaill agus tha e follaiseach gu bheil beachdan làidir air dà thaobh an deasbaid.

“Chan eil teagamh ann ach gum biodh atharrachadh air an lagh gus cuideachadh ri ùthachd na atharrachadh mòr mòr a thaobh mar a ghabhas sinn gnothach ri daoine air a bheil tinneas gu bàs aig deireadh am beatha agus tha caochladh cheistean moralta is eiticeil a dh’fheumar sgrùdadh mar chuid den deasbad seo.

“Leis cho cudromach agus a tha an reachdas a thathar a’ moladh, tha e nas cudromaiche buileach gun seall sinn mar chomataidh aig a’ Phàrlamaid air an t-suidheachadh gun chlaonadh.”

Thuirt Leas-neach-gairm na Comataidh, Bob Doris BPA:

“Tha a’ Chomataidh againn ag iarraidh cluinntinn bho na h-uidhir de dhaoine agus a ghabhas – dotairean, luchd-cungaidh agus luchd-leigheis anns an fharsaingeachd a bhiodh an sàs ann an cuideachadh ri ùthachd duine, an treas roinn, am poileas agus luchd-lagha.

“Feumaidh sinn a’ mhionaideachd air cùl nam moladh a sgrùdadh – ciamar a bhiodh a leithid de shiostam ag obrachadh agus àite nan dreuchdan sin anns a’ mhodh-obrachaidh.

“Tha e cudromach cluinntinn bho eòlaichean ach tha sinn cuideachd ag iarraidh bho raon farsaing de dhaoine air am faodadh an reachdas a thathar a’ moladh buaidh a thoirt – gus seo a chleachdadh mar chothrom air deasbad air mar a thathar a’ gabhail gnothaich ri daoine aig deireadh am beatha.”

Tha a’ Chomataidh ag iarraidh bheachdan air na leanas:

• A bheil sibh ag aontachadh ri adhbhar coitcheann a’ Bhile gun ceadaichear, anns na suidheachaidhean dha bheil ullachadh, cuideachadh ri cuideigin cur às dha fhèin?
• A bheil beachdan sam bith agaibh a thaobh mar a tha na h-ullachaidhean sa Bhile seo an coimeas ris an fheadhainn a bha ann am Bile Cobhair Deireadh-beatha (Alba) a bha ann roimhe seo?
• Tha am Bile a’ seachnadh buailteachd eucorach no chatharra sam bith a chur air an fheadhainn a bheir cobhair seachad, fhad is a chumar ris na modhan is na feumalachdan am broinn a’ Bhile.
• A bheil sibh ag iarraidh beachd a nochdadh air seo?
• Tha am Bile a’ mìneachadh modh-obrachaidh ann an trì ìre mu dhearbhadh is iarrtas ris an fheumadh neach ag iarraidh ùthachd le cobhair cumail. A bheil beachd sam bith agaibh air a’ mhodh-obrachaidh a thathar a’ moladh?
• A bheil beachd sam bith agaibh air na h-ullachaidhean ag iarraidh gun fheum tinneas gu bàs no na ghiorrachadh-beatha, no cor a’ fàs nas miosa a tha an dara cuid na thinneas gu bàs no na ghiorrachadh-beatha, a bhith air an neach ag iarraidh ùthachd le cobhair?   
• A bheil sibh toilichte leis na h-ullachaidhean a thaobh airidheachd mu aois, chomas, agus cheangal ri Alba mar a tha sa Bhile?
• A bheil beachd sam bith agaibh air àite luchd-leigheis agus luchd-chungaidh dha bheil ullachadh sa Bhile?
• A bheil beachd sam bith agaibh air a’ mhodh san ceadaichear do neach cur às dha fhèin sa Bhile?
• A bheil beachd sam bith air àite luchd-obrachaidh cheadaichte dha bheil ullachadh anns a’ Bhile?
• A bheil beachd sam bith agaibh air àite a’ phoileis dha bheil ullachadh anns a’ Bhile? 

Cùl-fhiosrachadh

Gus fianais a thoirt don Chomataidh, faodaidh sibh post-dealain a chur gu HealthandSport@scottish.parliament.uk by Friday 6 June.

Chaidh Bile Ùthachd le Cobhair (Alba) a thoirt a-steach ann am Pàrlamaid na h-Alba 13 Samhain 2013. Cha lughaide gun tòisich Comataidh Slàinte is Spòrs a’ gabhail ri fianais ann an labhairt mun bhile san t-Samhain 2014.